آرتریت واکنش‌پذیر یا سندرم رایتر

آرتریت واکنش پذیر که به آن سندرم رایتر نیز گفته می شود، نوعی واکنش به باکتری های خاص است. این باکتری ها در اندام های تناسلی و یا روده اتفاق می افتد که هیچ نوع علائم و نشانه ای ندارند. کلامیدیا از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود و معمولاً علائمی ندارد اما می‌تواند باعث ترشحات چرکی یا آبکی از اندام تناسلی شود. باکتری روده می‌تواند باعث اسهال شود. اگر در عرض یک ماه پس از عفونت دستگاه گوارش یا دستگاه تناسلی به آرتریت مبتلا شدید، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.

بیش تر بخوانید : خار پاشنه

سندرم رایتر چیست؟

آرتریت واکنشی سبب دردناک شدن مفاصل و متورم شدن آن ها می شود. این کار سبب حس خستگی شدید می گردد. مفاصل پس از عفونت می توانند بع صورت گلودرد و عفونت در گلو علائم خود را بروز دهند، یا فرد دچار اسهالی شود. مچ پا و زانو از جمله قسمت هایی از بدن هستند که تحت تاثیر قرار می گیرند. به این بیماری گاهی سندرم رایتر نیز گفته می شود. این بیماری هر نوع قشری را می تواند درگیر خود کند، معمولا کودکان را نیز درگیر می کند.

در واقع سندرم رایتر نوعی آرتریت التهابی است که برخلاف سایر آرتریت التهابی، معمولا سه ماه تا یک سال به طول می انجامد. ممکن است این زمان طولانی تر شود و افراد پس از سال ها با شعله ور شدن اولین نشانه، دچار درد و احساس ناراحتی شوند که این علائم پس از یک سال بروز می دهند. در صورتی که خفیف باشد، این علائم به سختی ظاهر می شوند.

علل آرتریت واکنش‌پذیر

از رایج ترین عللی که سبب آرتریت واکنش پذیر می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• اسهال و دردهای معده
• عفونت های روده
• عفونت گلو، معمولاً توسط باکتری استرپتوکوک
• سندرم سیلی گونه
• تب غده‌ای

عفونتی که سبب سندرم رایتر می‌شود، در صورتی که خفیف باشد، سبب حس ناخوشایند می گردد. همچنین می‌تواند سبب عفونت دستگاه تناسلی و عفونت مقاربتی (STI) مانند کلامیدیا شوند. کلامیدیا نشانه های بسیار واضحی در زنان ایجاد نمی کند، اما امکان درد در دفع ادرار و یا ترشح از واژن و آلت تناسلی را به همراه دارد.

در صورت داشتن نگرانی بهتر است تا با پزشک عمومی یا کلینیک سلامت جنسی صحبت کنید. هنوز اطلاعات دقیقی از اینکه چرا بعضی از افراد به آرتریت واکنش‌پذیر مبتلا می‌شوند اما می‌دانیم که این بیماری با ژنی به نام HLA-B27 که برخی افراد آن را به ارث می‌برند، مرتبط است. به نظر می‌رسد این افراد بیشتر در معرض ابتلا به آرتریت واکنش‌پذیر هستند و بیش از یک بار در زندگی خود به آن مبتلا می‌شوند.

آرتریت واکنش پذیر سبب انتقال نمی شود و مسری نیست. اما ان ها ها می توانند سبب به ارث بردن ژن HLA-B27 شوند که این ژن می‌تواند اندکی شانس ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. این بدان معنا نیست که با داشتن این ژن قطعاً به آرتریت واکنش‌پذیر مبتلا خواهید شد. بااین‌حال، این وضعیت در افراد مبتلا به HLA-B27 شایع‌تر است. از هر 10 نفر در بریتانیا یک نفر حامل این ژن است.

علائم آرتریت واکنش‌پذیر

از جمله علائم سندرم رایتر می توان به موارد زیر اشاره نمود :

• داشتن احساس درد و تورم در ناحیه مچ پا یا زانو
• متورم شدن انگشتان دست و پا
• قرمز و پف کردن چشم ها همراه با ترشحات مخاطی
• خستگی مفرط

این علائم ممکن است به صورت ناگهانی در نواحی زانو، مچ پا، انگشتان ظاهر شوند و فرد حس کند که این نواحی متورم شده و یا دچار سفتی شده است و حرکات این نواحی برای آن ها دردناک است. این سندرم می تواند نواحی دیگری از بدن را در گیر خود کند که از جمله آن ها می توان به انگشتان دست، مچ دست، آرنج و مفاصل قاعده ستون فقرات اشاره کرد.

همچنین می تواند سبب متورم و ملتهب شدن مفاصل همچون تاندول آشیل که از پشت مچ پا می گذرد، شود. اگر هر دو تاندون و مفاصل به‌طور هم‌زمان تحت تأثیر قرار گیرند، ممکن است متوجه شوید که کل انگشت یا پا شما متورم شده است. این اغلب به نام انگشت سوسیس یا داکتیلی شناخته می‌شود.

تشخیص آرتریت واکنش‌پذیر

روش های مختلفی برای تشخیص آرتریت واکنش پذیر وجود دارد که البته مختص به این بیکاری نیست، اما می توان با آزمایش هایی به آن پی برد. در ادامه به رح این آزمایش ها می پردازیم.

در صورت داشتن عفونت که همراه با درد و تورم ناگهانی در مفاصل زانو و مچ پا باشد و نشانه های مشخصی همچون بثورات پوستی در کف دست و قرمزی و پف کردگی چشم ها از خود به جای بگذارد، باید آزمایش هایی صورت گیرد.

پزشک شما احتمالاً یک نمونه خون می‌گیرد تا مطمئن شود که مشکلات شما ناشی از نوع دیگری از آرتریت التهابی نیست. آزمایش خون می‌تواند شرایطی مانند آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریاتیک، سندرم بهجت و نقرس را رد کند.

نمونه خون همچنین می‌تواند موارد زیر را نشان دهد:

• سطوح التهاب در بدن
• وجود یا عدم وجود ژن HLA-B27

پزشک شما همچنین ممکن است از شما نمونه ادرار یا مدفوع بخواهد یا از گلو، آلت تناسلی یا واژن شما سواب بگیرد تا علائم التهاب یا عفونت را بررسی کند. اگر چشمان شما قرمز و دردناک است، به یک متخصص چشم‌پزشک ارجاع داده می‌شوید.

روش های درمانی سندرم رایتر

راه های مختلفی برای درمان افرادی که به آرتریت واکنش پذیر دچار هستند، وجود دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

درمان عفونت

در صورت داشتن علائم عفونی، آنتی بیوتیک ها تجویز می شوند که اینکار سبب درمان التهاب مفاصل نمی شود و در مرحله اول باید بدن از باکتری ها زدوده شود که سبب عفونت در بدن شده اند. در صورت احساس درد و ناراحتی در روده، دستگاه تناسلی یا معده باید حتما از آنتی بیوتیک های خواکی استفاده شود.

تورم ملتحمه معمولا با پمادهای چشمی و یا قطره های چشمی بهبود می یابند. در صورت وخیم شدن شرایط همچون عفونت عنبیه یا یووئیت باید قطره های چشمی استروئیدی استفاده شود که درمان ان نباید بیش از 4 هفته طول بکشد.

درمان التهاب

درص ورت التهاب و درد متوسط، باید از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) را تجویز کند. این‌ها شامل ایبوپروفن یا ناپروکسن هستند. قبل از تجویز داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، پزشک سابقه پزشکی و شیوه زندگی شما را از نظر سایر خطراتی مانند:

• سیگار کشیدن
• مشکلات گردش خون
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• دیابت

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی در مدت زمان کم با دزهای مشخص به افراد تجویز می گردد. در صورت سابقه درد و ناراحتی در معده، امکان تجویز مهار کننده پمپ پروتون (PPI) در ترکیب با داروهای ضد التهابی استروئیدی وجود دارد. این امر ممکن است از ناراحتی معده که در اثر آسیب پوشش داخلی معده و یا سو هاضمه بوده است، جلوگیری نماید.

یکی از عوارضی که سندرم رایتر ایجاد می نماید، خستگی مفرط است. زمانی که احساس خستگی می کنید، باید استراحت لازم داشته باشید و این را خود شما به راحتی تشخیص می دهید. البته باید به این نکته اشاره شود که سطح فعالیت نیز باید مثل همیشه حفظ شود.

بخش عمده‌ای از آرتریت واکنش‌پذیر، خستگی یا خستگی شدید است که ایجاد می‌کند. تشخیص اینکه چه زمانی خسته هستید و نیاز به استراحت دارید مهم است، اما حفظ سطح فعالیت نیز مهم است. استراحت در رختخواب بیشتر از اینکه مفید بوده، می‌تواند ضرر داشته باشد. هنگامی‌که علائم شما در بدترین حالت خود هستند، باید سعی کنید استراحت کنید و از وارد کردن فشار بیش‌ازحد به مفصل آسیب‌دیده خود خودداری کنید.

اگر می‌توانید به‌آرامی مفاصل خود را حرکت دهید، این کار باید از سفت شدن بیش‌ازحد مفصل جلوگیری کند. بعد از چند روز که درد شروع به بهبودی کرد، سعی کنید با انجام برخی حرکات کششی و تقویتی سبک، مفصل درد را بیشتر حرکت دهید. این به حمایت از ماهیچه‌ها و تاندون‌های اطراف آن کمک می‌کند. پزشک ممکن است شما را به یک کار درمانگر یا یک فیزیوتراپیست ارجاع دهد.