نمایی دقیق از آسیب مرتبط با ام اس در سیستم عصبی مرکزی است که منجر به بروز علائم متنوع و غیرقابل پیش بینی بیماری می شود.
علائم MS چیست؟
افراد مبتلا به ام اس طیف گسترده ای از علائم را تجربه می کنند. به دلیل ماهیت این بیماری ، علائم در افراد مختلف بسیار متفاوت است.
همچنین می توانند از سال به سال ، ماه به ماه و حتی روز به روز از نظر شدت تغییر کنند.
دو مورد از علائم رایج این بیماری، خستگی و دشواری راه رفتن است.
خستگی
حدود 80 درصد افراد مبتلا به ام اس خستگی را گزارش می کنند. خستگی که با بیماری ام اس رخ می دهد می تواند ناتوان کننده باشد و بر توانایی شما در کار و انجام کارهای روزمره تأثیر بگذارد.
مشکل در راه رفتن
به دلایل مختلف ، مشکل در راه رفتن می تواند با بیماری MS ایجاد شود:
- بی حسی در پاها
- مشکل متعادل سازی
- ضعف عضلانی
- اسپاستیک عضله
- مشکل بینایی
مشکل در راه رفتن همچنین می تواند منجر به آسیب دیدگی در اثر زمین خوردن شود.
علائم دیگر
سایر علائم نسبتاً شایع ام اس عبارتند از:
- درد حاد یا مزمن
- لرزش
- مسائل شناختی شامل تمرکز ، حافظه و مشکل یافتن کلمات
این وضعیت همچنین می تواند منجر به اختلالات گفتاری شود.
چگونه ام اس تشخیص داده می شود؟
پزشک شما نیاز به انجام معاینه عصبی ، درخواست شرح حال بالینی و تجویز یک سری آزمایشات دیگر برای تشخیص اینکه آیا مبتلا به ام اس هستید یا خیر.
آزمایش تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI). استفاده از ماده حاجب با MRI به پزشك شما اجازه می دهد ضایعات فعال و غیرفعال را در سراسر مغز و نخاع شما تشخیص دهد.
- توموگرافی انسجام نوری (OCT). OCT آزمایشی است که از لایه های عصبی پشت چشم شما عکس گرفته و می تواند نازک شدن عصب بینایی را ارزیابی کند.
- مایع نخاعی (پنچری کمر). ممکن است پزشک برای تشخیص ناهنجاری در مایع نخاع شما ، کشیدن مایع نخاعی را تجویز می کند. این آزمایش می تواند به رد بیماری های عفونی کمک کند و همچنین می تواند برای جستجوی باندهای الیگوکلونال (OCB) استفاده شود ، که می تواند برای تشخیص زودهنگام MS استفاده شود.
- آزمایش خون. پزشکان آزمایش خون را برای کمک به از بین بردن سایر شرایط با علائم مشابه سفارش می دهند.
- آزمون پتانسیل های برانگیخته بصری (VEP). این آزمایش به تحریک مسیرهای عصبی برای تجزیه و تحلیل فعالیت الکتریکی در مغز شما نیاز دارد. در گذشته ، از آزمون های بالقوه شنوایی و برانگیخته حسی ساقه مغز نیز برای تشخیص ام اس استفاده می شد.
تشخیص MS نیاز به شواهدی برای از بین بردن میلین زدگی در زمان های مختلف در بیش از یک منطقه از مغز ، نخاع یا اعصاب بینایی شما دارد.
تشخیص آن مستلزم رد سایر شرایطی است که علائم مشابه دارند. بیماری لایم ، لوپوس و سندرم شوگرن تنها چند نمونه است.
علائم اولیه ام اس چیست؟
بیماری ام اس می تواند یک باره ایجاد شود یا علائم آن چنان خفیف باشد که به راحتی آنها را از بین برود. سه مورد از شایع ترین علائم اولیه ام اس عبارتند از:
- بی حسی و سوزن سوزن شدن که بر روی بازوها ، پاها یا یک طرف صورت شما تأثیر می گذارد. این احساسات شبیه سوزن سوزن شدنی است که هنگام خواب رفتن پا احساس می کنید. با این حال ، آنها بدون دلیل مشخصی رخ می دهند.
- تعادل ناهموار و ضعف پاها. ممکن است در هنگام راه رفتن یا انجام سایر فعالیتهای بدنی خود را به راحتی لمس کنید.
- دید دوگانه ، تاری دید در یک چشم ، یا از بین رفتن جزئی دید. این می تواند یک شاخص اولیه از MS باشد. ممکن است مقداری درد چشم داشته باشید.
غیر معمول نیست که این علائم اولیه از بین می روند و بعداً برمی گردند. ممکن است هفته ها ، ماه ها یا حتی سالها بین شعله ور شدن فاصله داشته باشید.
این علائم می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. حتی اگر این علائم را داشته باشید ، لزوما به این معنی نیست که به MS مبتلا هستید.
RRMS بیشتر در زنان دیده می شود ، در حالی که PPMS در زنان و مردان به همان اندازه رایج است. اکثر متخصصان معتقدند که ام اس در مردان تمایل به پرخاشگری بیشتری دارد و بهبودی از عود بیماری اغلب ناقص است.
چه عواملی باعث بیماری ام اس می شود؟
اگر به بیماری MS مبتلا هستید ، لایه محافظ میلین در اطراف رشته های عصبی آسیب می بیند.
تصور می شود که آسیب ناشی از حمله سیستم ایمنی بدن است. محققان فکر می کنند محرک محیطی مانند ویروس یا سم می تواند حمله سیستم ایمنی بدن را ایجاد کند.
همانطور که سیستم ایمنی بدن شما به میلین حمله می کند ، باعث التهاب می شود. این منجر به بافت اسکار یا ضایعات می شود. التهاب و بافت اسکار سیگنال های مغز و سایر قسمت های بدن را مختل می کند.
بیماری ام اس ارثی نیست ، اما داشتن پدر یا مادر یا خواهر یا برادر مبتلا به ام اس خطر شما را کمی افزایش می دهد. دانشمندان برخی ژن ها را شناسایی کرده اند که به نظر می رسد استعداد ابتلا به MS را افزایش می دهد.
انواع MS چیست؟
انواع MS عبارتند از:
سندرم جدا شده بالینی (CIS)
سندرم بالینی جدا شده (CIS) یک بیماری قبل از MS است که شامل یک قسمت از علائم است که حداقل 24 ساعت طول می کشد. این علائم به دلیل از بین رفتن میلین در CNS شما است.
اگرچه این عامل از ویژگیهای MS است ، اما برای تشخیص کافی نیست.
اگر بیش از یک ضایعه یا نوار الیگوکلونال مثبت (OCB) در مایع نخاعی شما در هنگام ضربه زدن به ستون فقرات وجود داشته باشد ، به احتمال زیاد تشخیص MS-Remaying-remitant (RRMS) را دریافت خواهید کرد.
اگر این ضایعات وجود نداشته باشد ، یا مایع نخاعی شما OCB نشان ندهد ، احتمالاً تشخیص MS ندارید.
MS-Relapsing-Remitting (RRMS)
MS عود کننده-بهبود دهنده (RRMS) شامل عود واضح فعالیت بیماری و به دنبال آن بهبودی است. در طول دوره های بهبودی ، علائم خفیف یا غایب هستند و پیشرفت بیماری وجود ندارد.
RRMS شایعترین شکل بیماری ام اس در شروع بیماری است و حدود 85 درصد از کل موارد را تشکیل می دهد.
MS پیشرونده اولیه (PPMS)
اگر مبتلا به MS پیشرونده اولیه (PPMS) باشید ، عملکرد عصبی از زمان شروع علائم به تدریج بدتر می شود.
با این حال ، دوره های کوتاه ثبات می تواند رخ دهد. اصطلاحات “فعال” و “غیر فعال” برای توصیف فعالیت بیماری با ضایعات مغزی جدید یا تقویت کننده استفاده می شود.
MS پیشرونده ثانویه (SPMS)
MS پیشرونده ثانویه (SPMS) هنگامی اتفاق می افتد که RRMS به فرم پیشرونده منتقل شود. ممکن است علاوه بر ناتوانی یا بدتر شدن تدریجی عملکرد ، عود قابل ملاحظه ای نیز داشته باشید.
MS شما ممکن است تغییر کند ، مثلاً از RRMS به SPMS برسد.
شما می توانید همزمان فقط یک نوع ام اس داشته باشید ، اما تشخیص اینکه چه زمانی به یک نوع پیشرفته ام اس می روید ، تشخیص آن دشوار است.
امید به زندگی در افراد مبتلا به ام اس چقدر است؟
امید به زندگی برای مبتلایان به ام اس حدود 7.5 سال کمتر از حد انتظار است. خبر خوب این است که امید به زندگی در مبتلایان به ام اس در حال افزایش است.
پیش بینی چگونگی پیشرفت MS در هر فرد تقریباً غیرممکن است.
حدود 10 تا 15 درصد افراد مبتلا به ام اس تنها 10 سال پس از تشخیص ، حملات نادر و حداقل معلولیت دارند. به طور کلی فرض می شود که آنها تحت درمان و تزریق نیستند. گاهی اوقات این بیماری MS خوش خیم نامیده می شود.
با توسعه روش های درمانی بیماری (DMT) ، مطالعات نتایج امیدوار کننده ای را نشان می دهد که می تواند پیشرفت بیماری را کندتر کند.
عوامل تاثیر گذار در MS
MS پیشرونده معمولاً سریعتر از RRMS پیشرفت می کند. افراد مبتلا به RRMS می توانند سالها در بهبودی سیر کنند. فقدان معلولیت پس از 5 سال معمولاً شاخص خوبی برای آینده است.
سن و جنس
این بیماری بیشتر در مردان و بزرگسالان شدیدتر و ناتوان کننده است. پیش بینی مشابه در آفریقایی ها و آمریکایی ها و کسانی که میزان عود بالایی دارند نیز دیده می شود.
کیفیت زندگی شما با MS به علائم و میزان پاسخگویی شما به درمان بستگی دارد. این بیماری به ندرت کشنده ، اما غیر قابل پیش بینی است و می تواند بدون هشدار ، مسیر خود را تغییر دهد.
اکثر مبتلایان به ام اس به شدت معلول نمی شوند و زندگی کامل خود را ادامه می دهند.
بیماری ام اس چگونه درمان می شود؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری MS در دسترس نیست ، اما گزینه های درمانی متعددی وجود دارد.
درمان های اصلاح کننده بیماری (DMT)
درمان های اصلاح کننده بیماری (DMT) برای کاهش سرعت پیشرفت بیماری و کاهش میزان عود شما طراحی شده اند.
داروهای قابل تغییر در بیماری برای تزریق RRMS توسط خود تزریقی شامل گلاتیرامر استات (کوپاکسون) و بتا اینترفرون ها مانند:
- آونکس
- بتاسرون
- اکستاویا
- پلگرید
- Rebif
درمان های خوراکی
داروهای خوراکی برای RRMS شامل:
- دی متیل فومارات (Tecfidera)
- فینگولیمود (گیلنیا)
- تریفلونومید (اوباگیو)
- کلاردیبین (Mavenclad)
- دیروکسیمل فومارات (Vumerity)
- siponimod (میزانت)
درمان های تزریقی
درمان های تزریق داخل وریدی RRMS شامل:
- alemtuzumab (Lemtrada)
- ناتالیزوماب (تیسابری)
- میتوکسانترون (نووانترون)
- اوکرلیزوماب (Ocrevus)
در سال 2017 ، سازمان غذا و دارو (FDA) اولین DMT را برای افراد مبتلا به PPMS تصویب کرد. به این داروی تزریق اکرلیزوماب (Ocrevus) گفته می شود و همچنین می توان از آن برای درمان RRMS استفاده کرد.
داروی دیگری به نام اوزانیمود (Zeposia) اخیراً برای درمان CIS ، RRMS و SPMS تأیید شده است ، اما به دلیل همه گیری COVID-19 هنوز به بازار عرضه نشده است.
همه داروهای MS در دسترس و مناسب هر فرد نیستند. با پزشک خود در مورد مناسب ترین داروها و خطرات و فواید هر یک با پزشک خود صحبت کنید.
داروهای دیگر
پزشک می تواند کورتیکواستروئیدهایی مانند متیل پردنیزولون (Medrol) یا ژل Acthar (ACTH) را برای درمان عود تجویز کند.
سایر درمان ها نیز ممکن است علائم شما را کاهش دهند و کیفیت زندگی شما را بهبود ببخشند.
از آنجا که ام اس برای همه متفاوت است ، درمان به علائم خاص شما بستگی دارد. برای بیشتر افراد ، یک رویکرد انعطاف پذیر لازم است.
زندگی با ام اس چگونه است؟
اکثر مبتلایان به ام اس راهی برای کنترل علائم و عملکرد خوب خود پیدا می کنند.
داروها
داشتن MS به این معنی است که شما باید به پزشک با تجربه در درمان MS مراجعه کنید.
اگر یکی از DMT ها را استفاده می کنید ، باید به برنامه پیشنهادی پایبند باشید. پزشک شما ممکن است داروهای دیگری را برای درمان علائم خاص تجویز کند.
رژیم و ورزش
ورزش منظم برای سلامت جسم و روان مهم است ، حتی اگر معلولیت داشته باشید.
اگر حرکت بدنی دشوار باشد ، شنا یا ورزش در استخر می تواند به شما کمک کند. برخی از کلاس های یوگا فقط برای مبتلایان به ام اس طراحی شده است.
یک رژیم غذایی متعادل ، کم کالری خالی و سرشار از مواد مغذی و فیبر به شما کمک می کند سلامت کلی خود را مدیریت کنید.
رژیم غذایی شما باید شامل موارد زیر باشد:
- انواع میوه ها و سبزیجات
- منابع کم پروتئین ، مانند ماهی و مرغ بدون پوست
- غلات کامل و سایر منابع فیبر
- آجیل
- حبوبات
- محصولات لبنی کم چرب
- مقدار کافی آب و مایعات دیگر
هرچه رژیم غذایی شما بهتر باشد ، سلامت کلی شما نیز بهتر است. در کوتاه مدت نه تنها احساس بهتری خواهید داشت ، بلکه پایه و اساس آینده سالم را نیز بنیان خواهید گذاشت.
شما باید موارد زیر را محدود یا از آن اجتناب کنید:
- چربی های اشباع شده
- چربی ترانس
- گوشت قرمز
- غذاها و نوشیدنی های سرشار از قند
- غذاهای سرشار از سدیم
- غذاهای بسیار فرآوری شده
اگر بیماری پزشکی دیگری دارید ، از پزشک خود بپرسید که آیا باید رژیم خاصی را دنبال کنید یا مکمل های غذایی دیگری مصرف کنید.
برچسب های غذا را بخوانید. غذاهایی که کالری بالایی دارند اما از نظر مواد مغذی کم هستند به شما کمک نمی کنند تا احساس بهتری داشته باشید یا وزن مناسبی داشته باشید.
سایر روشهای درمانی مکمل
مطالعات در مورد اثربخشی درمان های تکمیلی کم است ، اما این بدان معنا نیست که آنها نمی توانند به نوعی کمک کنند.
روش های درمانی زیر ممکن است به شما کمک کنند تا استرس کمتری داشته باشید و آرامش بیشتری داشته باشید:
- مراقبه
- ماساژ
- تایچی
- طب سوزنی
- هیپنوتیزم درمانی
- موزیک درمانی
عوارض بیماری ام اس چیست؟
ضایعات MS می تواند در هر نقطه از CNS شما ظاهر شود و بر روی هر قسمت از بدن تأثیر بگذارد.
مسائل مربوط به تحرک
با افزایش سن ، برخی از معلولیت های ناشی از ام اس ممکن است بارزتر شوند.
اگر مشکلات حرکتی دارید ، زمین خوردن ممکن است شما را در معرض خطر شکستگی استخوان قرار دهد. داشتن شرایط دیگری مانند آرتروز و پوکی استخوان می تواند امور را پیچیده کند.
مسائل دیگر
یکی از رایج ترین علائم ام اس خستگی است ، اما غیر معمول نیست که مبتلایان به ام اس نیز داشته باشند:
- افسردگی
- اضطراب
- درجاتی از اختلال شناختی
مشکلات حرکتی می تواند منجر به کمبود فعالیت بدنی شود ، که می تواند سایر مشکلات سلامتی را ایجاد کند. خستگی و مشکلات حرکتی نیز ممکن است بر عملکرد جنسی تأثیر بگذارد.
ام اس یک بیماری مادام العمر است. با چالش های منحصر به فردی روبرو خواهید شد که می توانند با گذشت زمان تغییر کنند.
شما باید بر روی برقراری ارتباط با پزشک خود ، یادگیری همه آنچه درمورد MS دارید و کشف آنچه باعث می شود بهترین حالت را داشته باشید ، تمرکز کنید.
0 دیدگاه