یکی از سوالات رایج زنانی که به روماتیسم مفصلی مبتلا هستند درباره امکان بارداری است. دغدغه بسیاری از این افراد این است که آیا می توانند مانند سایر زنان به راحتی باردار شوند و یا چه شرایطی را باید فراهم کنند تا امکان بارداری و نیز شیردهی برایشان مقدور شود. در این مقاله دکتر سارا جعفری فوق تخصص روماتولوژی به این دغدغه ذهنی شما پاسخ می دهد. همچنین سوالاتی دیگر همچون اینکه تاثیر بیماری های روماتیسمی در عوارض حاملگی مانند فشار خون، زایمان های زودرس و نیز تاثیر روماتیسم مادر بر روی جنین چگونه است.
روماتیسم در بارداری چه خطراتی دارد؟!
همانطور که می دانید روماتیسم یا آرتریت روماتوئید بیماری خود ایمنی است که در اثر حمله سیستم ایمنی به بافت های بدن به وجود می آید. این عارضه سبب ایجاد درد و ناراحتی در مفاصل شده و حتی با وخیم تر شدن می تواند به تغییر شکل مفاصل نیز منجر شود. مضاف بر این، التهاب ناشی از روماتوئید آرتریت می تواند علاوه بر مفاصل بر بخش های دیگر بدن نیز مانند پوست، قلب و عروق خونی نیز موثر باشد.
در دوران بارداری سطح ایمنی بدن دچار تغییر می شود و در نتیجه همین مسئله می تواند در وضعیت روماتیسم تاثیرگذار باشد. علاوه بر آن واضح است که بارداری به طور قابل توجهی سبب تغییرات هورمونی مانند افزایش سطح کورتیزول، استروژن و پروژسترون در بدن می شود و همین مسئله می تواند سبب تشدید علائم روماتیسم در بارداری گردد.
آرتریت روماتوئید، معمولا زنان را بیشتر از مردان درگیر می کند. همچنین در اغلب موارد پیش از زمان یائسگی پیشرفت می کند. اگر فردی که به آرتریت روماتوئید مبتلا است قصد بارداری داشته باشد لازم است پیش از آن با پزشک خود مشورت کرده و تحت نظر وی اقدام به درمان روماتیسم نموده و با مدیریت این بیماری اقدام به بارداری انجام گیرد. پزشک با در نظر گرفتن وضعیت بیمار سعی در تنظیم و مدیریت وضعیت روماتیسم در دوران بارداری می کند تا سلامت مادر و نیز جنین تحت تاثیر قرار نگیرد. در همین راستا پزشک ممکن است مصرف برخی از داروها را قطع و یا با داروهای دیگری جایگزین نماید.
به طور کلی افرادی که به روماتیسم مفصلی مبتلا هستند به دلیل اینکه خطراتی از جمله موارد زیر ممکن است در دوران بارداری آن ها را مورد حمله قرار دهد لازم است تحت نظر پزشک اقدام به حاملگی نمایند. این خطرات عبارتند از:
- زایمان زودرس
طبق تحقیقات انجام شده، زنان بارداری که مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند، بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس هستند.
- وزن پایین نوزاد
تحقیقاتی در سال 2009 انجام شده است که نشان می دهد برخی از زنانی که روماتیسم شدیدی داشتند و اقدام به بارداری کردند، نوزادانی با وزن کمتری به دنیا آوردند. مصرف کورتون با دوز بالا می تواند منجر به پارگی زودرس پرده های جنینی و یا تولد نوزاد کم وزن شود.
- پره اکلامپسی:
در برخی از زنان باردار با سایقه بیماری روماتیسم دیده شده است که به فشار خون بالا در بارداری و نیز مشاهده پروتئین در ادرار (پره اکلامپسی) دچار شده اند.
علائم روماتیسم مفصلی در بارداری
بدن افراد با یکدیگر متفاوت است و همین تفاوت در دوران بارداری نیز بیشتر به چشم می خورد. همین تفاوت سبب شده است که نتایج متفاوتی نیز در ارتباط با بارداری و روماتیسم مشاهده گردد. نحوه پاسخگویی بدن به بارداری، برای هر خانم متفاوت خواهد بود. زیرا هر زن منحصر به فرد است و بارداری او نیز منحصر به فرد خواهد بود. اما به صورت کلی خوشبختانه کنترل این بیماری ممکن است در بارداری راحت تر باشد. زیرا مطالعات نشان می دهند که به دلیل تغییرات هورمون ها و تغییرات سیستم ایمنی بدن در طی بارداری، در بسیاری از افراد علائم روماتیسم بهبود یافته و در برخی از افراد تشدید می شود به همین دلیل نظارت مداوم پزشک متخصص در دوران بارداری الزامی است.
در بسیاری از زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید اساسا فعالیت بیماری در طی بارداری کاهش می یابد، هرچند در برخی از زنان علائم بیماری تشدید شده و یا همچنان به شکل قبل به حالت فعال باقی می ماند. طبق مطالعات انجام شده در ۵۰ تا ۶۰% زنان علائم بیماری در بارداری کاهش می یابد اما متاسفانه قابل پیش بینی نیست که در چه افرادی این مسئله رخ می دهد در نتیجه باید قبل از بارداری به کنترل وضعیت روماتیسم پرداخت. از جمله علائمی که در بارداری مشابه علائم آرتریت روماتوئید است عبارتند از:
- خستگی
- تورم دستها، پاها و مچ پا
- درد مفاصل مخصوصا در قسمت تحتانی کمر
- تنفس های کوتاه
- سندروم تونل کارپال (به حسی دست و پا)
چه اقداماتی برای افراد مبتلا به روماتیسم پیش از بارداری باید انجام شود؟
از آنجا که دوران بارداری بسیار حساس بوده و مصرف هر دارویی ممکن است تاثیر نامطلوبی بر سلامتی مادر و یا جنین بگذارد، درنتیجه پزشک برخی از داروهای مربوط به کنترل روماتیسم را قطع و یا با داروهای ایمن در بارداری جایگزین می کند. در بهترین حالت لازم است از سه تا شش ماه پیش از اقدام به بارداری به کنترل و مدیریت RA پرداخت. از جمله این داروهای می توان به متوترکسات اشاره نمود. متوترکسات باید از سه سیکل قاعدگی (سه ماه) پیش از اقدام به بارداری قطع شود. دلیل منع مصرف این دارو تاثیراتی است که می تواند بر روی جنین گذاشته و منجر به نواقص مادرزادی در نوزاد شود. این منع مصرف متوترکسات همچنان در دوران شیردهی نیز باید ادامه داشته باشد.
روماتیسم و زایمان طبیعی
با توجه به مواردی که تاکنون ذکر شد، می توان گفت که در اکثر موارد زنانی که به روماتیسم مفصلی دچار هستند، لازم است زایمان سزارین داشته باشند. گرچه که نمی توان هیچ ارتباط مستقیمی بین زایمان طبیعی و روماتیسم مفصلی بیان کرد ولی به دلایل زیر لازم است که در نهایت زایمان سزارین انجام شود:
- مشکلاتی که روماتیسم در ناحیه کمر و لگن ایجاد می کند.
- آسیب هایی که ممکن است روماتیسم به ستون فقرات وارد کند.
- مشکلاتی مانند زایمان زودرس که ممکن است به وجود باید.
جمع بندی
اگر شما فردی هستید که دچار RA یا روماتیسم مفصلی هستید و تصمیم به مادر شدن دارید نگران نباشید اگر پیش از هر اقدامی تمامی جوانب را با بهترین فوق تخصص روماتولوژی درمیان بگذارید و دستورالعمل های لازم را اجرا نمایید می توانید با خیالی آسوده فرد خود را به دنیا بیاورید.
0 دیدگاه